Wydana po raz pierwszy w 1984 roku Nieznośna lekkość bytu jest najsłynniejszą powieścią Milana Kundery oraz swego rodzaju ukoronowaniem jego twĂłrczości. Zbiegają się w niej wszystkie tematy, do ktĂłrych pisarz w swojej twĂłrczości nieustannie powraca. Splot życiorysĂłw kilku postaci (i psa), ktĂłre na rĂłżne sposoby dochodzą do wniosku, że jedynym, co zostaje im dane jest właśnie tytułowa lekkość.

GłĂłwnym problemem, ktĂłry interesuje Kunderę w tej książce jest kwestia przypadku jako czynnika, ktĂłry determinuje ludzkie losy. Miłość jest przypadkiem. To przypadek decyduje, że zakochujemy się właśnie w tej, a nie w innej osobie. Przypadek decyduje rĂłwnież o tym, czym zajmujemy się przez całe życie, kim jesteśmy, z jakimi ludźmi się stykamy. W epoce totalitaryzmu zaś czynnik losowy jest tym bardziej paradoksalny, im bardziej wszechwładny ustrĂłj stara się go wyeliminować i narzucić obywatelom sztuczne ograniczenia. Pomiędzy tymi dwoma żywiołami - prawdziwym i wymyślonym - poszczegĂłlne biografie wirują jak folia na wietrze.

SposĂłb w jaki napisana jest Nieznośna lekkość bytu doskonale koresponduje z tematem - napisana jest lekko, pozornie chaotycznie. Wypełniona stwierdzeniami o charakterze ogĂłlnym, ktĂłrych nie można traktować inaczej niż jako stwierdzenia właściwie nieważne...

"Wyobraź sobie, ze spotykasz wariata, ktĂłry będzie twierdził, że jest rybą i że my wszyscy jesteśmy rybami. Czy będziesz się z nim spierał? Czy rozbierzesz się i pokażesz mu, że nie masz płetw? Czy powiesz mu prosto w oczy, co o tym myślisz? No powiedz!
Brat milczał, a Edward ciągnął dalej.
- Gdybyś mu powiedział tylko i wyłącznie nagą prawdę, tylko to, co w rzeczywistości o nim sądzisz, podjąłbyś poważną dyskusję z wariatem i sam zamieniłabyś się w wariata. Tak samo jest i ze światem, ktĂłry nas otacza. Gdybyś mu uparcie mĂłwił prawdę w oczy, znaczyłoby to, że traktujesz go poważnie. A traktować poważnie coś tak niepoważnego, to znaczy być samemu niepoważnym. Ja, bracie, muszę kłamać, jeśli nie chcę traktować poważnie wariatĂłw i stać się samemu jednym z nich."